We spreken van parametrisch ontwerp wanneer tijdens het ontwerp van bijvoorbeeld een gebouw onderdelen door een bepaalde invoer achteraf kunnen variëren. Deze invoer noemen we parameters. Een parameter is in essentie een vraag, waarvan vastgelegd is welk soort antwoord erop gegeven kan worden. Onderling kunnen deze parameters in relatie staan tot elkaar, waardoor het antwoord op de ene vraag invloed heeft op andere vragen. Met behulp van software kunnen er antwoorden op deze vragen worden gegeven, waarvan de resultaten automatisch doorvertaald worden naar het model.
In de basis gebruiken we in het ontwerpproces al vanaf het begin parameters. Wanneer we de hoogte van een wand invoeren in onze ontwerpsoftware hebben we een parameter ingezet om het ontwerp te beïnvloeden. Hoewel dit feitelijk zo is, is dat niet wat er verstaan wordt onder parametrisch ontwerp. Het verschil is dat er bij parametrisch ontwerp een bepaalde vorm van automatisering is gekoppeld aan het wijzigen van parameters.
Op heel basaal niveau kunnen we al parametrisch ontwerp toepassen door een kozijncomponent te maken, waarvan we de hoogte, breedte en de posities van de stijlen kunnen aanpassen, terwijl het glaswerk automatisch meegroeit.
Op een niveau hoger kan dit bijvoorbeeld betekenen dat verschillende componenten afhankelijk van de instellingen van de parameters uitwisselbaar zijn of toegevoegd kunnen worden aan een ontwerp. Zo kan er bijvoorbeeld een dakraam worden vervangen voor een dakkapel, of een serre worden toegevoegd. Dit noemen we ook wel modulair ontwerp.
Wanneer we een stap verder gaan, combineren we het modulaire aspect met maatvoering. De lengte en breedte van een ruimte of een gebouw is dan een bijvoorbeeld parameter. De relatie met de verschillende gebouwcomponenten zorgt ervoor dat de gewenste verplaatsingen van gebouwonderdelen automatisch worden toegepast bij het wijzigen van de afmetingen.
De eerdergenoemde voorbeelden van parametrisch ontwerp gaan uit van vooraf bepaalde kaders van een gebouwontwerp. Bij generatief ontwerp worden er op basis van data en relaties complete vormen gegenereerd. In de fase van studies kan dit principe worden toegepast door verschillende analyses te koppelen aan een set variabelen van het gebouwontwerp. Zo kunnen er verschillende varianten van een ontwerp in een vroeg stadium automatisch worden gegenereerd en kan er op basis van de verschillende eisen een verfijning worden aangebracht.
Kortom, parametrisch ontwerp geeft ons veel mogelijkheden, zowel op grote als op kleine schaal. Belangrijk hierbij is dat we het zicht houden op het, in de basis, eenvoudige principe dat eraan ten grondslag ligt. Op deze manier voorkomen we dat we nodeloze complexiteit toevoegen door een stuwende kracht vanuit de technologie. De tools moeten hun plek kennen als dienende hulpmiddelen voor een ontwerper die de regie heeft over zijn of haar creatie.